ارزیابی کارایی مدل های SWAT و IHACRES در شبیه‌سازی رواناب حوضه آبخیز خرم‌آباد

مدل‌سازی فرآیند بارش-رواناب در حوضه‌های آبخیز از نظر مدیریت منابع آب، مهندسی رودخانه، سازه‌های کنترل سیل و ذخیره آن اهمیت ویژه‌ای دارد. تنوع این مدل‌ها انتخاب مناسب‌ترین مدل با توجه به اهداف موردنظر را دشوار می‌کند. در این تحقیق از مدل یکپارچه IHACRES و مدل نیمه‌توزیعی SWAT برای شبیه‌سازی رواناب حوضه آبخیز خرم‌آباد با مساحت 2467 کیلومترمربع استفاده شد. بعد از هم‌پوشانی لایه‌ها، 232 واحد پاسخ هیدرولوژیکی (HRU) برای حوضه آبخیز به‌دست آمد. در شبیه‌سازی رواناب با استفاده از مدل SWAT از الگوریتم SUFI2 برای تحلیل حساسیت پارامترها، واسنجی و صحت‌سنجی مدل استفاده شد. دوره زمانی 2004 تا 2008 برای واسنجی و دوره زمانی 2009 تا 2010 برای صحت‌سنجی استفاده شد. ارزیابی کارآیی مدل با استفاده از ضرایب تبیین (R2)، نش-ساتکلیف (NS)، رگرسیون خطی (bR2) و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) انجام شد. مقدار این ضرایب در مدل یکپارچه به‌‌ترتیب 72/0، 53/0، 36/0 و 15/0 مترمکعب بر ثانیه و در مدل نیمه‌توزیعی به ترتیب 66/0، 63/0، 44/0 و 17/0 مترمکعب بر ثانیه به‌دست آمد. نتایج نشان داد که علی‌رغم ساده بودن مدل یکپارچه دقت آن نزدیک به مدل پیچیده نیمه‌توزیعی هست و هر دو مدل برای کاربرد در منطقه مناسب هستند. بنابراین با توجه به در دسترس بودن اطلاعات می‌توان از این مدل‌ها به‌منظور شبیه‌سازی رواناب منطقه استفاده کرد.